Ne jemi që të gjithë produkti i gjeneve tona dhe ideja se ne mund t’a korrektojmë ADN-në që në embrion, ose tek njerëzit e rritur, është një nga idetë më të fuqishme në mjekësi, por gjithashtu edhe një nga më të diskutueshmet.

Shqetësimet mbi etikën e korrektimit gjenetik janë përshpejtuar në dekadën e shkuar me zhvillimin e teknikës së re të korrektimit të ADN-së. I quajtur “CRISPR-Cas9”, kjo formë korrektimi gjenetik e teknikës së përpunimit të fjalëve ‘cut & paste’ e ka thjeshtësuar shumë procesin e korrektimit gjenetik. Në vend të riorganizimit të fjalëve, korrektimi gjenetik “CRISPR” e rishkruan ADN-në, kodin biologjik që përbën manualin e ndërtimit të organizmave të gjallë. Me korrektimin gjenentik, kërkuesit mund të nxjerrin jashtë funksioni gjenet e targetuara, të korrektojnë mutacionet e dëmshme dhe të ndryshojnë aktivitetin e gjeneve specifike tek bimët dhe kafshët, duke përfshirë edhe njerëzit.

Korrektimi gjenetik është përdorur tashmë për modifikimin e qelizave imunitare të njerëzve për të luftuar kancerin ose për rezistencën kundër infeksionit të HIV-it. Por ai mund të përdoret gjithashtu për të rregulluar gjenet difektoze në embrionet njerëzore dhe për të parandaluar foshnjat nga trashëgimi i sëmundjeve serioze. Diçka e tillë është e diskutueshme sepse këto ndryshime gjenetike do të prekin farat ose qelizat e vezëve, që do të thotë se, korrektimet gjenetike dhe çdo efekt i keq anësor, mund t’i kalohen gjeneratave të ardhshme.

Aktualisht, shumica e kërkimeve në korrektimin gjenetik po kryhen për të kuptuar sëmundjet, duke përdorur qelizat në laboratore dhe në modelet e kafshëve. Shkencëtarët po punojnë ende për të përcaktuar nëse kjo përqajse është e sigurt dhe efektive për përdorim tek njerëzit.

Korrektimi gjenetik premton gjithashtu trajtimin dhe parandalimin e sëmundjeve më komplekse, të tilla si kanceri, sëmundjet e zemrës, sëmundjet mendore dhe infeksionin e HIV-it.

Por, tashmë janë kryer testimet e korrektimit gjenetik tek njerëzit e gjallë. Në vitin 2017, kërkuesit përzien gjakun e një pacienti me metodën e korrektimit gjenetik, me qëllim trajtimin e sëmundjeve serioze të trashëguara. Pacienti 44 vjeçar kishte një çrregullim të rrallë metabolik të quajtur Sindroma ‘Hunter’. Një vit më pas, kërkuesit e shpallën testimin një sukses dhe tani ata kanë miratimin për të bërë testime të mëtejshme me njerëzit e gjallë.

Në prill të vitit 2018, u miratua testimi klinik i korrektimit gjenetik për trajtimin e talasemisë beta në Evropë. Testimi klinik është një nga testimet e shumtë që kanë filluar me ardhjen e teknikës së korrektimit gjenetik “CRISPR-Cas9”. Shumica e këtyre testimeve janë duke u kryer në Kinë, të cilët po punojnë me përdorimin e “CRISPR” tek pacientët me kancer. Por ka gjithashtu edhe disa zhvillime në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Globalisht janë rreth 60,000 njerëz që lindin në vit me talaseminë beta, një gjëndje e rrallë gjaku ku ka sasi anormale hemaglobine që mund të rezultojë në anemi dhe në nivele të ulta oksigjeni në gjak.

Testimet po kryhen në Evropë me përdorimin e teknikave të “CRISPR” për të nxjerrë jashtë pune ato gjene që shkaktojnë këtë çrregullim, dhe që ndihmon në prodhimin e qelizave të kuqe të gjakut, një formë hemaglobine e prodhuar tek të sapolindurit që nuk preken nga mutacioni.

Në një periudhë më afatgjatë, korrektimi gjenetik përmban premtime të jashtëzakonshme për eliminimin e sëmundjeve të trashëguara dhe përmirësimin e jetëgjatësisë së njerëzve. Por njerëzit e etikës janë të shqetësuar se korrektimi gjenetik mund të përdoret për prodhimin e “foshnjeve të dizenjuara” ose për të krijuar ‘padashje’ kërcënime afatgjata të vijës gjenetike të njerëzve. Ekziston gjithashtu edhe rreziku i lartë i pasojave të paqëllimshme të cilat aplikohen nga korrektimi gjenetik i formave të tjera të jetës, nga minjtë dhe mushkonjat deri tek mikrobet.