Kanceri i gjirit është një nga sëmundjet më të përhapura tek gratë në botë, por falë përparimeve në mjekësi dhe ndërgjegjësimit të shtuar, është gjithashtu një nga ato që ka shanse të larta për t’u trajtuar me sukses, nëse zbulohet herët.
Zbulimi i hershëm është kyçi për të përmirësuar shanset e shërimit dhe për të reduktuar rreziqet për shëndetin afatgjatë. Por si mund ta detektojmë kancerin e gjirit në kohë?
- Vetëkontrolli i gjirit
Vetëkontrolli i gjirit është një nga mënyrat më të thjeshta për të detektuar kancerin në fazat e hershme. Ky kontroll është një proces i thjeshtë që mund të bëhet në shtëpi, dhe është i rëndësishëm që gratë ta bëjnë rregullisht, idealisht një herë në muaj, pas përfundimit të ciklit menstrual.
Si të kryeni vetëkontrollin e gjirit:
- Filloni duke qëndruar përballë një pasqyre me krahët poshtë dhe më pas ngrini ato mbi kokë, për të vëzhguar ndonjë ndryshim të dukshëm në formën ose madhësinë e gjirit.
- Prekni butësisht secilin gji me lëvizje rrethore, duke filluar nga pjesa e jashtme drejt qendrës, për të ndjerë ndonjë gungë, fryrje ose ndjesi të pazakontë.
- Mos harroni të kontrolloni edhe zonën nën sqetull për ndonjë fryrje apo ndjesi të pazakontë.
- Simptomat paralajmëruese
Shumë raste të kancerit të gjirit zbulohen përmes simptomave të dukshme, prandaj është thelbësore të jeni të vëmendshme ndaj shenjave të mëposhtme:
- Gunga të pazakonta në gji ose në zonën e sqetullës.
- Ndryshime në madhësinë, formën ose pamjen e gjirit.
- Skuqje ose ndryshime të pazakonta në lëkurën e gjirit.
- Dalja e lëngut nga thithka, përveç qumështit të gjirit.
Nëse vëreni ndonjë nga këto shenja, është shumë e rëndësishme që të konsultoheni menjëherë me një profesionist të kujdesit shëndetësor për të bërë një kontroll të plotë.
- Mamografia
Mamografia është një ekzaminim radiografik që identifikon ndryshimet në indin e gjirit para se ato të bëhen të dukshme ose të prekshme. Ky është një nga mjetet më të fuqishme për zbulimin e hershëm të kancerit të gjirit dhe rekomandohet për gratë mbi 40 vjeç që ta kryejnë një herë në vit. Për gratë me faktorë të lartë rreziku (si histori familjare të kancerit të gjirit), mamografia mund të rekomandohet edhe në moshë më të hershme ose më shpesh.
Mamografia nuk është e dhimbshme dhe zbulon ndryshime të vogla në strukturën e gjirit, që mund të mos jenë të dukshme me anë të vetëkontrollit. Kjo e bën atë një nga mjetet kryesore për zbulimin e hershëm dhe rrit ndjeshëm mundësinë e trajtimit të suksesshëm.
- Ekografia e gjirit dhe MRI
Përveç mamografisë, ekzistojnë edhe dy metoda të tjera diagnostikuese që përdoren për të detektuar ndryshimet në gji: ekografia e gjirit dhe rezonanca magnetike (MRI).
- Ekografia e gjirit: Përdor valë zanore për të krijuar imazhe të indeve të gjirit dhe përdoret për të vlerësuar zonat e dyshimta të zbuluara nga mamografia ose vetëkontrolli.
- MRI e gjirit: Përdoret për gra me rrezik të lartë për zhvillimin e kancerit të gjirit dhe për të monitoruar gratë që janë në trajtim për këtë sëmundje.
- Testet gjenetike
Gratë që kanë histori familjare të kancerit të gjirit mund të përfitojnë nga testet gjenetike për të identifikuar prirjet e trashëguara për këtë sëmundje. Testet BRCA1 dhe BRCA2 janë ndër më të njohurat dhe ndihmojnë në përcaktimin e rrezikut për zhvillimin e kancerit të gjirit. Për gratë që rezultojnë pozitive në këto teste, mjeku mund të sugjerojë kontrolle më të shpeshta ose masa parandaluese më agresive.
- Vizitat e rregullta te mjeku
Pavarësisht nëse keni kryer vetëkontrollin apo jo, vizitat e rregullta te mjeku janë jetike për zbulimin e hershëm të kancerit të gjirit. Kontrolli klinik i gjirit nga një mjek i specializuar ndihmon në identifikimin e ndryshimeve të cilat mund të kërkojnë hetime të mëtejshme.
Përfundim
Kanceri i gjirit është një sëmundje serioze, por nëse zbulohet herët, ka një shkallë të lartë të suksesit në trajtim. Vetëkontrolli, vizitat te mjeku, mamografia dhe teknologjitë e avancuara diagnostikuese janë mjete të fuqishme për të kapur këtë sëmundje në fazat e hershme. Nëse jeni të vëmendshme ndaj trupit tuaj dhe merrni masat e duhura, mund të reduktoni rrezikun dhe të siguroni qëndrueshmëri ndaj kësaj sfide shëndetësore.
